Uşaqlarda diabet xəstəliyi

Vücudun qidalanma qaynağı olan şəkərin tənzimlənməsindəki vacib hormonların başında insulin gəlir. Şəkər xesteliyi yəni diabet, bu hormondakı pozulmalarla bağlı olaraq görülür.
Adətən böyük xəstəliyi olaraq bilinsə də son zamanlarda da uşaqlarda da çox görülür.

Doktorinfo.az xəbər verir ki, diabet, tip 1 və tip 2 olaraq ikiyə ayrılır. Öncədən "İnsulin asıllıqlı diabet" olaraq adlandırılan Tip1 diabet xəstəliyində qan dövranındakı şəkərin toxumalara girişini təmin edən insulin hormonunun istehsal etdiyi pankreas hüceyrələrində zərər ehtimalı olur.

Tip 2 diabet isə, toxumaların insulin hormonuna qarşı həssassızlaşması, bu sebeble qan dövranındakı şəkərin toxumalara daxil ola bilməməsi nəticəsində yaranır.

Uşaqlarda diabet xəstəliyinin səbəbləri nələrdir?

Uşaqlarda görülən şəkər xəstəliyinə nəyin səbəb olduğu tam olaraq bilinmir. Ailədə diabet xəstəsi olan şəxslər varsa belə, uşaqlar diabete yatqın ola bilir. Ancaq bu genetik miras hər uşaqda diabetə yol açmaz.

Pankreasın, insulin istehsal etməyə yardım olan hüceyrələrində immun sistemindən qaynaqlanan problemlərin meydana gəlməsiylə yaranan zədələnmə nəticəsində tip 1 diabet ortaya çıxa bilir.

Tip 2 diabet isə daha sonrakı mərhələdə görülməsinə baxmayaraq nadirən uşaqlarda da ortaya çıxa bilir. Tip 2 diabetə yatqınlığı olan uşaqlarda xüsusilə həddindən çox çəkililik (piylənmə) fiziki hərəkətlər diabet xəstəliyinin ortaya çıxmasına səbəb ola bilir.

Uşaqlarda diabetin səbəbləri nələrdir?

İnsulin hormonunun daxil olduğu müddətlərdəki pozulmadan qaynaqlanan diabet, uşaqlarda bir sıra əlamətlərlə ortaya çıxır. Bunlardan bəziləri:

Sidik miqdarındakı artış, yataq islatma

Həddindən çox miqdarda susamaq və su istifadəsi

Ağız quruması

Həddindən çox aclıq hissi

Yorğunluq

Çəki itkisi

Depressiya

Bunlarla bərabər, müalicə edilməyən və ya müalicəsi ləngiyən diabetli uşaqlarda diabetik ketoasidoz adı verilən, qan sekerinin həddindən çox yüksəlməsindən qaynaqlanan bir görüntünün yaradacağı əlamətlərə də rastlamaq mümkündür:
Şüur bulanıqlığı və ya itkisi

Dərin və sürətli nəfəs alma

Dəri quruluğu

Qarın ağrısı

Qusma

Nəfəsdə aseton qoxusu

Diaqnozu necə qoyulur?

Asanlıqla diaqnoz qoyulan xəstəlik deyil. Adətən ailələr uşaqlarında diabet xəstəliyindən şübhələnmədikləri üçün fərqli sağlamlıq problemləriylə həkimə müraciət edirlər.
Burada uşağın toxkən qan şəkəri, ackən qan sekeri göstəricisi əsas götürülür. Əgər həkimin istədiyi testlər diaqnoz üçün kifayət etmirsə o zaman şəkər yükləmə testi adlandırılan test edilir. Bu, xüsusilə uşağa xüsusi hazırlanmış bir maye içirilərək edilməkdədir. Maye içimindən 2 saat sonra ölçmələr yenidən edilərək uşağa diaqnoz qoyula bilər.

Şahanə Quliyeva