Kistik fibrozis nədir?

Kistik fibrozis, doğuşdan etibarən tənəffüs sistemi, həzm sistemində yer alan mukus və vəzlərinə təsir edən xəstəlikdir. Kistik Fibrozis xüsusilə, ağciyərlər, pankreas, qaraciyər, bağırsaqlar, sinüslər və cinsi orqanların funksiyalarıa təsir göstərir.

Doktorinfo.az xəbər verir ki, gendəki mutasiya nəticəsində ağciyər, mədə-bağırsaq, tər vəzlərində pozuntu baş verir. Kistik fibrozis xəstəliyinə sahib şəxslərdə, vücuddakı yer alan mukus qalınlaşır və yapışqan bir hal alır. Bu vəziyyət şəxsin nəfəs almaqda çətinləşməsinə səbəb olur və ciddi ağciyər infeksiyasının inkişaf ehtimalını artırır. Həzm fermentləri incə bağırsaqlara çatmadığı zaman qidalar düzgün şəkildə parçalana bilməz və qidalar sovrulmaz. Kistik fibrozisli şəxslərin qidalanma pozğunluqları, qarın ağrısı və şiddətli qəbizlik kimi narahatçılıq ola bilər.

Kistik fibrozis, vücudun tərləmə yolu ilə hədsiz miqdarda duz itkisinə səbəb olur, bu da həddindən çox maye itkisinə, yorğunluğa, aşağı təzyiqə və ürək narahatçılıqlarına yol aça bilər. Yenə bu xesteliye sahib olan şəxslərdə diabet, osteoporoz və sonsuzluq ehtimalı yüksələ bilər.

Səbəbi:

Gen mutasiyasından qaynaqlanan xəstəlikdir. Xəstəlik genini daşıyan qadın və kişilərin uşaqlarında 25 faiz ehtimalla ortaya çıxar.

Xəstəlik zamanı bir sıra minerallar hüceyrə xaricinə daşına bilməz və su da hüceyrə xaricinə buraxılmaz.

Kistik fibrozis, adətən yeni doğulan uşaqlara edilən rutin yoxlanışlarda müəyyən edilə bilər. Ancaq bəzi vəziyyətlərdə xəstəlik irəliləyən zamanlarda üzə çıxır.
Əlamətləri nələrdir?

Duzlu dəri

Həddindən çox bəlğəmli, öskürək

Ağciyər infeksiyaları

Həddindən çox tüpürcək

Sonsuzluq

Diabet xesteliyi

Müalicəsi necə aparılır?

Pulmoner reabilitasiya – Ağciyərdə tıxanmaların yaranmasının qarşısını almaq və yaranan bəlğəmin rahatca atılmasını təmin etmək üzrə edilə biləcək hərəkətlərdir.

Fizioterapiya – Müxtəlif cihazlar və idman hərəkətləri ilə xəstənin rahatlanmasına kömək edir.
Oksigen müalicəsi – Bu müalicə vücudda mukus toplanması və ağciyər infeksiyaları səbəbiylə qandakı oksigen səviyyəsinin düşməsinin qarşısını almaq üçün verilir.

Ağciyər nəqli – Xəstəliyin irəlilədiyi vəziyyətlərdə ağciyərlə bağlı problemlərin mualicesinde istifadə edilən üsuldur.

Yüksək kalorili pəhriz – Həzm sisteminde yaranan problemlərdən ötrü kistik fibrozisli xəstələr qidalardan kifayət qədər enerji ala bilməzlər. Bu səbəblə daha yüksək enerji tərkibli qidalardan ibarət pəhrizlərdən istifadə edilə bilər.

Şahanə Quliyeva