Göbələk yemək faydalıdır ya zərərli?

Göbələk, təbiətdə çöllərdə, meşələrdə, qayalıq məkanlarda yetişə bilər. Göbələyin içərisində birdən çox vitamin vardır. Kalsium, potassium, fosfor və bakır mineralları da mövcuddur.

Dünyada bir milyondan çox fərqli göbələk növü vardır.

Göbələyin sağlamlığa faydaları nələrdir?

Doktorinfo.az məlumat verir ki, gobelek, mineral, lif və vitaminlə zəngindir. Həmçinin antioksidantdır. Az kalorili və tərkibində az yağ mövcuddur. Bu səbəbdən arıqlamaq zamanı olduqca effektlidir.

Həzm sisteminin qorunmasına kömək edir
İmmunitet sistemini gücləndirir

Dəri sağlamlığını qoruyur, hüceyrələrin qocalmağına qarşı mubarize aparır

Xolesterini aşağı salır

Maddələr mübadiləsini sürətləndirir

Qan şəkərini və qan lipid səviyyələrini sürətləndirir

İnfeksiya, miktobik xəstəliklərə qarşı mübarizə aparır

Bədəni iltihaba qarşı qoruyur.

Göbələyin tərkibində hansı vitaminlər mövcuddur?
Karbonhidrat mövcuddur, həzmi olduqca çətindir. Bu səbəbdən həzm olunması zaman alır. Suretli həzm edilə bilən qidaların sürətli reaksiya göstərdiyi aclıq hissi, göbələkdə əksinə olaraq yeyildiyi zaman yavaşlayır. Göbələyin içərisində zəngin miqdarda protein vardır. B qrupu vitaminləri cəhətdən olduqca zəngindir. Göbələyin içərisində olan B vitaminləri sinir sisteminin müntəzəm çalışmasına və dərinin sağlamlığının qorunmasına dəstək olur. Bunlarla yanaşı göbələkdə B12, B2, B3 vitaminləri vardır. Bu vitaminlər hüceyrə funksiyaları üçün əhəmiyyət kəsb edir. Tərkibindəki D vitamini sayəsində sümük sağlamlığına dəstək olur. Göbələyin içərisində zəngin minerallar da vardır. Potassium tərkibi sayəsində bədənin su nizamını təmin edir. Bu mineral əzələ və sinir sisteminin funksiyasının düzgün çalışması üçün önəmlidir. Maqnezium ilə birlikdə fosfor, sümük və diş quruluşuna dəstək olur. Selenium isə bədəndə sərbəst radikal yaranmasının qarşısını almağı təmin edir. Saçlar, dırnaqlar və dişlərin sağlamlığı üçün faydalıdır.

Göbələk necə istifadə edilməlidir?
Allergik reaksiya və zəhərlənmə riski yüksək olan qidalardandır. Bununla birlikdə göbələklərdən mütəmadi istifadə etmə tövsiyə edilmir. Təbiətdə yetişən hər göbələk faydalı deyil. Həmçinin zəhərlənmə və allergik reaksiyalara yol aça bilər. Mədə bulantısı, qusma, ishal, qarın ağrısı kimi problemlərin də yaşanma riski yüksəkdir.
Faydalı olduğu qədər də zərərləri mövcuddur. Göbələk zəhərlənməsinin əlamətlərini təqdim edirik:

Bulantı

Qusma

İshal

Qarın ağrısı

Yüksək qızdırma

Həddindən çox tərləmə

Dəridə qırmızı ləkələr

Göbələyin faydalarını xarici həkim-diyetoloq Yelena Tixomirova da təsdiqləyib. Belə ki, o, tərkibi liflə zəngin olan göbələyin xüsusilə bağırsaq üçün effektiv tesire malik olduğun dilə gətirib. Göbələyin şampiyon növündən istifade bağırsağın peristaltikası üçün əhəmiyyətlidir.

İnsan vücudunda zərərli bakteriya olduğu kimi faydalı bakteriyalar da mövcuddur. Göbələk lif tərkibi ilə müsbət bağırsaq bakteriyaları üçün qida mənbəyi rolunu oynayır.

Arıqlamaq istəyən şəxslər də bu qidadan rahatlıqla istifadə edə bilərlər. Buna səbəb isə onda kalorinin olmamasıdır. Bütün kaloriliyi liflə təmsil olunduğu üçün pəhriz yeməklərində istifadə tövsiyə edilir. Bununla yanaşı tərkibində yağ və karbonhidrat yoxdur. Həzmi isə olduqca asan və rahatdır.

Qeyd edək ki, böyrək və qaraciyər narahatçılığı olanlar, üç yaşından kiçik uşaqlara göbələk yemək tövsiyə edilmir. Həddindən çox istifadə edildiyi zaman bir sıra xəstəliklərə yol aça bilər.

Şahanə Quliyeva